Trước khi mất vào ngày 24.6.2015, GS-TS Trần Văn Khê đã tiến hành việc lập vi bằng về di nguyện của ông, trong đó có việc thành lập quỹ học bổng mang tên ông để khuyến khích những học sinh, nhà nghiên cứu và nghệ sĩ có nhiều thành tựu xuất sắc trong học tập, nghiên cứu, phát huy giá trị nghệ thuật dân tộc truyền thống Việt Nam.
Sau một thời gian dài tìm kiếm nguồn lực, từ năm 2019, Nhóm thân hữu của GS-TS Trần Văn Khê đã nhận được sự hợp tác tâm huyết của Ban lãnh đạo trường Đại học Văn Lang chịu trách nhiệm thành lập quỹ học bổng theo di nguyện của cố GS-TS Trần Văn Khê và đã được cơ quan chức năng cấp phép hoạt động vào năm 2021. Quỹ học bổng mang tên GS-TS Trần Văn Khê được thành lập đúng vào dịp kỷ niệm 100 năm ngày sinh cố nhạc sĩ là một việc làm kịp thời và rất có ý nghĩa.
GS-TS Trần Văn Khê lúc còn trẻ
Trong sự nghiệp hoạt động âm nhạc dài hơn 60 năm của mình, GS-TS Trần Văn Khê đã nhận nhiều vinh danh cao quý: Giải thưởng âm nhạc của UNESCO (1981), Huân chương nghệ thuật, văn chương của Bộ Văn hóa Pháp (1991), Viện sĩ Thông tấn của Viện Hàn lâm khoa học, văn hóa, nghệ thuật châu Âu (1993), Huân chương Lao động hạng nhất do Chủ tịch nước trao tặng (1999), Giải thưởng Đào Tấn (2005), Giải thưởng Phan Châu Trinh (2011)…
Gần 10 năm cuối đời, GS-TS Trần Văn Khê đã chuyển về ở hẳn tại Việt Nam. Từ hàng chục nghìn cuốn sách, báo, sổ ghi chép, băng từ ghi hình và tiếng cùng nhiều kỷ vật ông mang về sau hơn nửa thế kỷ sống ở Pháp, GS-TS Trần Văn Khê đã góp phần quan trọng xây dựng Thư viện Trần Văn Khê và một địa chỉ giao lưu văn hóa có giá trị tại ngôi nhà ông sống ở 32 Huỳnh Đình Hai, P.24, Q.Bình Thạnh (TP.HCM).
Xét tặng giải thưởng Trần Văn Khê cho các cá nhân hoạt động âm nhạc truyền thống Nam bộ
Quỹ học bổng Trần Văn Khê (sau đây gọi là Quỹ Trần Văn Khê) hoạt động theo nguyên tắc không vì lợi nhuận, tự nguyện, tự tạo vốn, tự trang trải kinh phí và tự chịu trách nhiệm trước pháp luật bằng tài sản của quỹ. Mục đích của quỹ là thông qua các hoạt động hỗ trợ, tài trợ, xét trao giải thưởng và học bổng thường niên sẽ góp phần cổ vũ việc gìn giữ, phát huy các giá trị âm nhạc truyền thống Việt Nam theo di nguyện của GS-TS Trần Văn Khê, phù hợp với đường lối văn hóa của nhà nước Việt Nam.
Bằng việc sử dụng nguồn vốn hiện có của quỹ và tiếp nhận các tài sản được các tổ chức, cá nhân trong và ngoài nước tài trợ, hiến tặng hoặc các hình thức khác theo quy định của pháp luật, Quỹ Trần Văn Khê sẽ tạo nguồn vốn để thực hiện được mục đích và nhiệm vụ được quy định trong Điều lệ của quỹ theo nguyên tắc công khai, minh bạch.
Quỹ Trần Văn Khê sẽ tiến hành vận động đóng góp gây quỹ, trong đó có việc bán sách Trần Văn Khê – tâm và nghiệp
Trong năm 2021, để kỷ niệm 100 năm ngày sinh GS-TS Trần Văn Khê, Quỹ Trần Văn Khê sẽ tập trung vào các hoạt động sau:
Thành lập Hội đồng chuyên môn để xét trình Hội đồng quản lý quỹ trao giải thưởng và học bổng lần thứ nhất vào tháng 7 và tháng 11. Việc xét tặng giải thưởng Trần Văn Khê cho các cá nhân sẽ được thực hiện luân phiên theo từng khu vực Nam, Trung, Bắc. Năm 2021 sẽ xét tặng giải cho các cá nhân hoạt động âm nhạc truyền thống Nam bộ.
Tổ chức hội thảo Trần Văn Khê với các giá trị truyền thống và đương đại nhân Ngày Di sản văn hóa Việt Nam (23.11), đồng thời tổ chức Lễ kỷ niệm 100 năm ngày sinh GS-TS Trần Văn Khê vào ngày 24.7 với các nội dung: ra mắt Ban sáng lập và Hội đồng quản lý quỹ, tri ân các mạnh thường quân đã có những đóng góp cho quỹ, trao tặng giải thưởng Trần Văn Khê lần thứ nhất, biểu diễn nghệ thuật của các thế hệ nghệ sĩ thuộc lớp học trò của GS-TS Trần Văn Khê.
Các hoạt động của Quỹ Trần Văn Khê từ khi khởi động cho đến nay luôn có sự đồng hành của GS-TS Trần Quang Hải, con trai GS-TS Trần Văn Khê. Cũng trong dịp này, Quỹ Trần Văn Khê sẽ tiến hành vận động đóng góp gây quỹ, trong đó có việc bán sách Trần Văn Khê – tâm và nghiệp (giá 110.000 đồng/cuốn).