“Tôi tham gia chống dịch lần thứ 4 rồi, từ ổ dịch Bạch Mai, Đà Nẵng, Hải Dương và hiện tại là Bắc Giang. Khi phải đối mặt với đại dịch tới 4 lần, thì nó không còn khiến cho người đi chống dịch cảm giác hoang mang nữa. Vì chúng tôi lường trước được cách thức mình phải làm để có thể khống chế dịch”, BS Sơn nói.
Chống dịch không hẹn ngày về
BS Sơn và đoàn chuyên gia Bệnh viện Bạch Mai đến chi viện chống dịch tại Bắc Giang được khoảng 2 tuần. Anh chỉ nhớ, khi nhận được lệnh điều động là anh và đoàn công tác lập tức lên đường để kịp dự cuộc họp của Bộ trưởng Bộ Y tế với lãnh đạo tỉnh ở UBND tỉnh chiều hôm đó.
Nói chung, đi chống dịch là quên khái niệm thời gian vì ở đây tất cả mọi ngày đều giống nhau, không có Thứ 7, Chủ nhật. Anh và nhiều đồng nghiệp khác đã tham gia chống dịch lần thứ 4 rồi, từ ổ dịch Bạch Mai, Đà Nẵng, Hải Dương và hiện tại là Bắc Giang. Và chưa bao giờ đi chống dịch mà các anh lại hẹn chính xác ngày về.
Theo BS Sơn, khi tới Bắc Giang, đoàn của Bệnh viện Bạch Mai được chia thành 4 nhóm cơ bản. Nhóm chuyên về chống nhiễm khuẩn do TS-BS Trương Anh Thư, Trưởng khoa Kiểm soát nhiễm khuẩn, phụ trách. Nhóm này có trách nhiệm tư vấn thiết kế hệ thống phòng, chống nhiễm khuẩn trong các bệnh viện hoặc bệnh viện dã chiến nhằm đảm bảo sự an toàn tối đa nhất cho bệnh nhân, đặc biệt là nhân viên y tế.
Nhóm thứ hai là nhóm đào tạo chuyên môn do ThS-BS Nguyễn Quốc Thái, Khoa Truyền nhiễm phụ trách. Như tên gọi, nhóm này lo tập huấn các vấn đề truyền nhiễm và cập nhật phác đồ điều trị COVID-19.
Nhóm thứ ba là chuyên về hồi sức cấp cứu. Nhóm này rất lớn gồm các chuyên gia từ các khoa như hồi sức tích cực, chống độc, Khoa cấp cứu A9 đảm nhiệm. Nhóm giúp hỗ trợ xây dựng các Bệnh viện dã chiến, cũng như sẵn sàng cấp cứu cho các bệnh nhân điều trị tại Bệnh viện dã chiến và các trung tâm hồi sức cấp cứu. Đồng thời, nhóm cũng hỗ trợ từ việc phân luồng các bệnh nhân cấp cứu, điều trị các tình huống cấp cứu, hồi sức và tư vấn về các kiến thức, kỹ năng để hồi sức cho bệnh nhân suy hô hấp, bệnh nhân COVID-19 nặng.
Cuối cùng là nhóm hỗ trợ, bao gồm các chuyên gia liên quan đến thiết bị, dược, dinh dưỡng,… sẽ được đưa vào các trung tâm hồi sức tích cực (ICU) để hỗ trợ công tác điều trị, giám sát, tư vấn trang thiết bị cho Bệnh viện dã chiến, trung tâm hồi sức.
“Có thể nói Bệnh viện Bạch Mai hỗ trợ toàn diện công tác điều trị bệnh nhân COVID-19 tại Bắc Giang. Đó là chưa kể lực lượng hơn 300 thầy trò của Cao đẳng Y tế Bạch Mai hỗ trợ Bắc Giang thực hiện tiêm chủng 150.000 liều vaccine cho công nhân và người lao động Bắc Giang trong thời hạn 1 tuần”, BS Sơn nói.
Chủng virus mới gây nhiều khó khăn
Theo BS Đỗ Ngọc Sơn, mỗi đợt dịch có đặc thù riêng, đợt sau bao giờ cũng khó khăn hơn đợt trước. Hơn nữa, biến chủng virus lần này có tốc độ lây lan mạnh hơn do là biến chủng mới, số lượng người mắc tăng hơn, phạm vi rộng hơn và mức độ nghiêm trọng của bệnh nhiều hơn. Nhưng đổi lại, các bác sĩ Việt Nam lại có nhiều kinh nghiệm trong vấn đề phòng chống, điều trị bệnh nhân từ những đợt dịch trước.
Do đã lường trước được tình huống khi dịch COVID-19 xảy ra nên cần phải thiết lập những cơ sở chuyên biệt để phục vụ công tác chống dịch. Bởi, khi số lượng bệnh nhân tăng nhanh, các cơ sở y tế trở nên quá tải, đặc biệt là các cơ sở y tế chuyên về bệnh truyền nhiễm. BS Sơn và đồng nghiệp đã khảo sát, góp ý và hoàn thiện quy trình xây dựng Bệnh viện dã chiến. Sau đó được UBND tỉnh phê duyệt.
“Chúng tôi bắt tay vào xây dựng Bệnh viện dã chiến tại nhiều địa điểm, đặc biệt là Bệnh viện dã chiến số 2 đặt tại Nhà thi đấu tỉnh với hơn 600 giường để tiếp nhận điều trị bệnh nhân COVID-19”, BS Sơn chia sẻ.
Không chỉ nhanh chóng xây dựng Bệnh viện dã chiến, trong thời rất ngắn, anh và đoàn chuyên gia Bệnh viện Bạch Mai phối hợp với các đơn vị để thiết lập được 2 trung tâm ICU (Trung tâm hồi sức tích cực), đây là điểm khác biệt rất lớn so với các đợt dịch trước.
Bởi theo BS Sơn, trước nay, trung tâm ICU thường được xây dựng ngay trong Bệnh viện dã chiến và là một phần của bệnh viện. Nhưng lần này, bệnh viện đã trở thành Trung tâm ICU với 58 giường đặt tại Bệnh viện Phổi và Bệnh viện Tâm thần với 101 giường.
“Thực tế, Bệnh viện Tâm thần tỉnh Bắc Giang đặc thù là chưa bao giờ có trung tâm ICU nên bài toán đặt ra là phải làm mới 100%. Chúng tôi đã phải tiến hành khảo sát kỹ từng độ rộng của cửa, tải trọng thang máy, phòng bệnh có thông thoáng, hành lang có thể tách được luồng đi của bệnh nhân và nhân viên y tế hay không… Có rất nhiều thứ cần cân nhắc khi lựa chọn viện thành trung tâm ICU lần này. Vì thời gian hoàn thiện chỉ có 3 ngày nên chúng tôi đồng thời vừa thiết kế, vừa thi công, vừa thảo luận sửa chữa.
Dựng xong nhưng để Trung tâm vận hành tốt được thì cần có các quy trình làm việc, quy trình chuyên môn, việc phân bổ trách nhiệm, vị trí rõ ràng để nhân lực làm việc tốt trong hệ thống đó. Hiện chúng tôi xây dựng quy trình chuyên môn đó và đào tạo cho tất cả các thành viên tham gia vào công tác điều trị”, BS Sơn kể.
Tính toán, lường trước là thế, nhưng khi thực tế đi vào vận hành mới thấy từng cơ sở điều trị sẽ có nhiều trường hợp phát sinh, khó lường. Vì vậy, đội ngũ y bác sĩ Bệnh viện Bạch Mai cùng BS Sơn căn cứ trên ngày nhiễm bệnh, ngày nhập viện, diễn biến của bệnh từ đó dự đoán đưa bệnh nhân không có triệu chứng vào nhóm nguy cơ để theo dõi.
Ngoài ra, có nhiều bệnh nhân qua theo dõi và những kênh hỗ trợ trực tuyến phát hiện ra nguy cơ cao, từ đó những người như BS Sơn có thể đưa ra lời khuyên như phương pháp điều trị hợp lý. Ví dụ như đưa bệnh nhân vào khu vực gần nhân viên y tế để theo dõi tốt hơn sử dụng các kỹ thuật mà cơ sở sẵn có để điều trị, tránh trường hợp diễn biến nặng không kịp kiểm soát.
Ngoài việc tham gia thiết kế, giám sát triển khai Bệnh viện dã chiến, Trung tâm ICU, đoàn của BS Sơn vẫn ngày đêm tham gia hội chẩn các ca bệnh nặng của Bệnh viện Đa khoa tỉnh. Và trong nhóm tham gia điều trị, anh cũng là thành viên, liên tục đưa ra các hướng dẫn điều trị, chỉnh sửa những gì mà đoàn của anh thấy chưa trọn vẹn để có kết quả tốt nhất cho người bệnh. “Đó là những điều mà đội ngũ Bệnh viện Bạch Mai đã và đang hỗ trợ được trong đợt chống dịch COVID-19 tại Bắc Giang”, BS Sơn chia sẻ.